Consumentenbescherming bij de verwerving
van financiële diensten: de laatste ontwikkelingen (optioneel met handboek)

Prof. dr. Reinhard Steennot (UGent)

Webinar op donderdag 30 mei 2024


Aandachtspunten bij het opstellen
en analyseren van ICT-contracten

Mr. Lynn Pype en mr. Liesa Boghaert (Timelex)

Webinar op donderdag 16 mei 2024


Handelspraktijken en consumentenbescherming:
recente topics onder de loep

Dr. Stijn Claeys en mr. Arne Baert (Racine)

Webinar op vrijdag 30 augustus 2024

De reglementering rond kansspelen, loterijen en wedstrijden : de (rode) duivel zit hem in de details! (Loyens & Loeff)

Auteur: Alice Boulvain (Loyens & Loeff)

Publicatiedatum: 22/06/2018

Ellen, nieuw aangestelde marketingmanager voor de startup van het jaar, heeft zich ten doel gesteld om de omzet van het bedrijf dit jaar met 30% te verhogen. Een ambitieus doel, maar met het WK Voetbal deze zomer, is er hoop. Hoe dan ook, klanten verwachten niet minder van een dynamische startup! Na een productieve brainstorm heeft ze een prachtig concept bedacht en is ze klaar om dit uit te rollen. Maar dan herinnert haar manager haar eraan dat het toch goed zou zijn als ze haar campagne zou laten checken door hun in-house legal counsel. Je weet nooit of een dergelijke campagne wettelijk moet worden bekeken. Zou ze dat echt moeten doen …?

Kanspelen winnen steeds meer aan populariteit, in het bijzonder dankzij de ontwikkeling van elektronische communicatiemiddelen en sociale media. Steeds vaker worden berichten op Instagram of Facebook gebruikt om gebruikers van de sociale netwerken toe te laten allerhande prijzen te winnen (gaande van concerttickets tot de laatste nieuwe mixer), eenvoudigweg door deze berichten te liken en verder te delen binnen het eigen netwerk. Dergelijke promotionele technieken zijn natuurlijk niet nieuw. Velen zullen zich nog herinneren dat tickets voor een wedstrijd van de Franse nationale ploeg te winnen waren (de Rode Duivels waren op dat moment niet gekwalificeerd voor het WK) door eenvoudigweg een doos ontbijtgranen te kopen waarin een code was terug te vinden.

Het succes van dergelijke promotionele technieken heeft de interesse gewekt van bedrijven in allerhande sectoren voor het organiseren van promotionele acties. Het onderscheid tussen loterijen, kansspelen en wedstrijden is vaak echter geen aandachtspunt, maar niettemin bepalend.

België kent een vrij streng wettelijk kader voor promotionele spelen. Aan een consument bijvoorbeeld de kans geven om een jaarabonnement te winnen op een voetbalmagazine, door enkel de code “voetbal” te sms’en naar een bepaald nummer, is in principe illegaal. In zo’n geval wordt de winnaar immers enkel door het lot gekozen. Dit type actie is een loterij. Net zoals kansspelen met inzet, zijn loterijen in beginsel verboden. Andere wedstrijden zijn daarentegen perfect toegestaan.

Maar hoe kan je er dan voor zorgen dat een promotioneel spel niet gekwalificeerd wordt als een verboden loterij of kansspel?

De grens tussen wedstrijden (toegelaten) en kansspelen (in beginsel verboden) is dun. Kansspelen zijn alle spelen of weddenschappen waarbij (i) een inzet wordt gedaan, (ii) er een kans is op winst of verlies van die inzet, en (iii) het toeval één van de elementen is (zelfs een bijkomstig element) dat het spelverloop, de keuze van de winnaar or de waarde van de prijs bepaalt. Om niet onder het verbod van kansspelen te vallen, kan de organisator van een wedstrijd wel een bepaalde financiële bijdrage eisen van de deelnemers, maar de uitkomst van het spel mag dan niet van het toeval afhangen, enkel van de actieve inspanningen en de capaciteiten van de spelers. Bij een voetbaltornooi georganiseerd door een biermerk, waarbij de inschrijving betalend is, en waarbij de winnende ploeg tickets krijgt voor de finale van de wereldbeker, hangt de winst niet af van het toeval en is er dus geen sprake van een verboden kansspel.

Indien er bij de bepaling van een winnaar wel een element van toeval meespeelt, mag geen financiële inzet gevraagd worden om alsnog aan dit verbod te ontsnappen. Men kan bijvoorbeeld aan een “WK-pool” denken die door een bedrijf of vriendengroep georganiseerd wordt. Of aan een voetbalploeg die een wedstrijd organiseert waarbij de spelers een bepaald bedrag wedden op hun favoriete ploeg voor de wereldbeker en de winnaar een reis naar Rusland kan winnen. Voor een uitzondering op het verbod op de organisatie van (betalende) kansspelen moet een vergunning worden aangevraagd aan de Kansspelcommissie (bijv. voor de uitbating van een casino of online kansspelen).

Ook het organiseren van een loterij is verboden zonder toestemming van de Kansspelcommissie. Een loterij (al dan niet zonder betalende deelname) wordt gekarakteriseerd door de bepalende rol van het toeval. De kansen om een prijs te winnen hangen niet af van de (fysieke of intellectuele) capaciteiten van de deelnemers, maar enkel en alleen van het lot. Het voorbeeld hierboven (het versturen van de code “voetbal” via sms) kan hieronder vallen. Enkel de Nationale Loterij hebben hiervoor een nationale vergunning en ook VZW’s kunnen vergunningen aanvragen voor een tombola. Om als organisator van een wedstrijd toch aan dit verbod te ontsnappen is het daarom belangrijk om toch een zekere kennis of behendigheid van de deelnemers te laten meespelen, bijvoorbeeld door gebruik van een schiftingsvraag.

Tot slot, zelfs indien uw wedstrijd aan alle voorwaarden hierboven voldoet, is de voorstelling en het verloop van de wedstrijd, als commerciële praktijk, ook onderworpen aan de algemene regels van het Wetboek Economisch recht, zoals het consumentenrecht. Een duidelijk wedstrijdreglement is dan ook onontbeerlijk.

Wilt u dus een spel organiseren rond de winst van de Rode Duivels op het WK? Doe dit dan op een doordachte manier !

Lees hier het originele artikel

» Bekijk alle artikels: Handel & Consument