COVID-19 en internationale reizen. Rechten en plichten als werkgever (Claeys & Engels)

Auteur: Claeys & Engels

Publicatiedatum: 02/07/2021

De zomer van 2021 lijkt opnieuw een zomer met reismaatregelen, mogelijke COVID-testen en quarantaineverplichtingen te worden. Veel werknemers vertrekken de komende weken met vakantie naar het buitenland, wat verscheidene vragen oproept bij werkgevers. Wat zijn uw rechten en plichten als werkgever?

Om te bepalen welke regio’s een risico inhouden, werkt de FOD Buitenlandse Zaken met gekleurde risicogebieden (zie www.info-coronavirus.be ):  

• Groene zone: regio’s of landen waarvoor een laag risico op besmetting is vastgesteld;
• Oranje zone: regio’s of landen waarvoor een matig risico op besmetting is vastgesteld;
• Rode zone: regio’s of landen waar personen een hoog risico op besmetting lopen;
• Zone met heel hoog risico: regio’s of landen waar een aanzienlijke verspreiding is van een zorgwekkende variant. 

Voor vertrek

• De werkgever kan de werknemer niet verplichten om zijn geplande reisbestemming(en) door te geven. Dit kan natuurlijk wel op vrijwillige basis besproken worden.
• Evenmin kan de werkgever de werknemer verbieden om naar een rode zone of naar een zone met heel hoog risico te vertrekken.

Bij terugkeer

Verplichte inlichtingen?

• Ook bij terugkeer kan de werkgever de werknemer in principe niet opleggen hem in te lichten over zijn reisbestemming. De werkgever kan de werknemer wel wijzen op de algemene verplichting voor alle personen die zich op de arbeidsplaats bevinden om de door de overheid opgelegde regels inzake COVID-19 na te leven (waaronder het invullen van het PLF-formulier en de test- en quarantaineverplichtingen indien van toepassing). De naleving hiervan kan worden gecontroleerd door de arbeidsartsen en door de inspectiediensten. De arbeidsartsen en de inspectiediensten kunnen aan alle betrokkenen vragen om bewijs te leveren dat zij deze verplichtingen naleven.
• Indien de werknemer in quarantaine is geplaatst (bv. omwille van terugkeer uit een zone met heel hoog risico), dan moet hij zijn werkgever hiervan in ieder geval wel onmiddellijk inlichten en, indien de werkgever dit verzoekt, een medisch attest of quarantaineattest bezorgen.

Verplichte test en medisch attest?

• De werkgever kan de werknemer niet verplichten om een COVID-test te ondergaan, noch om een medisch attest af te leveren dat de betrokken werknemer arbeidsgeschikt is.
• De toegang tot de werkvloer kan dus niet zomaar geweigerd worden aan een werknemer die terugkeert uit een groene of een oranje zone.

Verplichte quarantaine?

• De werkgever kan de werknemer niet verplichten om in quarantaine te gaan bij terugkeer uit een groene of oranje zone tenzij de werknemer over een quarantaineattest beschikt. De werkgever en de werknemer kunnen wel onderling de nodige afspraken maken omtrent telewerk, in zoverre dit mogelijk zou zijn.
• Voor de quarantaineverplichtingen na terugkeer uit een gevarenzone wordt vanaf 1 juli 2021 een onderscheid gemaakt op basis van het digitaal COVID-certificaat (bewijs dat iemand werd gevaccineerd, recent negatief is getest of van COVID-19 is hersteld): 

Tijdelijke werkloosheid of gewaarborgd loon?

• De werknemer heeft geen recht op tijdelijke werkloosheidsuitkeringen indien hij of zij arbeidsgeschikt is en verplicht in quarantaine moet omwille van een terugkeer uit een  rode zone die reeds rood was op datum van vertrek (bijvoorbeeld: de werknemer beschikt niet over een COVID certificaat en legt geen PCR-test af of de werknemer legt een positieve PCR-test en is niet arbeidsongeschikt). De werknemer heeft ook geen recht op tijdelijke werkloosheidsuitkeringen bij terugkeer uit een zone met heel hoog risico die bij vertrek ook reeds werd aangemerkt als een zone met heel hoog risico. De FAQ van de RVA vermeldt hierbij wel een uitzondering voor essentiële verplaatsingen, zoals bijvoorbeeld reizen om professionele redenen. De RVA behoudt zich hierbij wel het recht voor om in het geval van professionele reizen na te gaan of de werkgever niet kennelijk onredelijk heeft gehandeld door de werknemer naar het buitenland te sturen (feitenkwestie). Indien de zone nog niet was aangemerkt als een zone met heel hoog risico op het ogenblik van vertrek, dan heeft de werknemer die arbeidsgeschikt is en niet kan telewerken wel recht op tijdelijke werkloosheidsuitkeringen (quarantaineattest).
• De werknemer heeft recht op gewaarborgd loon gedurende 30 dagen indien hij of zij arbeidsongeschikt is omwille van een besmetting met het coronavirus (medisch attest).

Actiepunt

Zet in op duidelijke communicatie met de werknemers met betrekking tot hun vertrek en terugkeer, waaronder richtlijnen inzake quarantaineverplichtingen bij terugkeer. Neem indien nodig preventiemaatregelen om de risico’s op de werkvloer zoveel als mogelijk te beperken.

Lees hier het originele artikel