De verplichte registratie in België van buitenlandse notariële akten: uitstel tot 15 december 2020 – goedgekeurd in de Kamer en doorverwezen naar de Senaat (Tiberghien)

Successie & Vermogen | 8 december 2020

Auteurs: Griet Vanden Abeele, Alain Van Geel, Emilie Van Goidsenhoven en Caroline Maes (Tiberghien)

Publicatiedatum: 27/11/2020

Zoals toegelicht in onze nieuwsbrief van 29 september 2020, moet het wetsvoorstel met betrekking tot de verplichte registratie van buitenlandse notariële akten volgens de Raad van State worden opgesplitst in twee voorstellen die elk onderworpen zijn aan een andere wetgevingsprocedure. Zo vereist het eerste luik dat de belastbare materie regelt, een bijzondere wet. Het tweede luik dat de praktische registratieformaliteiten regelt, kan daarentegen worden ingevoerd bij gewone wet.

De invoering van de registratieverplichting wordt thans geregeld bij twee wetsvoorstellen (met respectievelijk nr. 1357 en 1635), die beiden op 26 november 2020 werden goedgekeurd door de plenaire vergadering van de Kamer.

Voorstel van bijzondere wet nr. 1635

In navolging van het advies van de Raad van State wordt het eerste luik dat de belaste materie regelt, opgenomen in een nieuw wetsvoorstel van 10 november 2020, ditmaal een voorstel van ‘bijzondere’ wet (DOC 1635). De registratieverplichting zelf alsook de personen die tot registratie zijn gehouden werden uit het wetsvoorstel nr. 1357 gelicht en overgeheveld naar het voorstel nr. 1635. Het voorstel van bijzondere wet vereist een bijzondere meerderheid en moet zowel door de Kamer als de Senaat worden goedgekeurd. Op 26 november 2020 werd het voorstel van bijzondere wet unaniem goedgekeurd door de plenaire vergadering van de Kamer en doorverwezen naar de Senaat.

Afgeslankt wetsvoorstel van gewone wet nr. 1357

Het afgeslankt wetsvoorstel nr. 1357 regelt nog slechts enkele praktische aangelegenheden.

Zo bepaalt het wetsvoorstel dat de administratie een kopie neemt van de akte wanneer de in het buitenland verleden schenkingsakte ter registratie wordt aangeboden. Die kopie blijft in principe berusten op het registratiekantoor. Verder bepaalt het wetsvoorstel dat de betrokken partijen een beknopt uittreksel uit de akte kunnen doen registreren, dat alleen melding maakt van de overeenkomsten die verplicht in België te registreren zijn wanneer de in het buitenland verleden schenkingsakte ook een niet verplicht in België te registeren overeenkomst bevat.

Nieuw is dat de registratietermijn werd opgetrokken naar vier maanden. Dit geeft aan de belastingplichtigen alvast de nodige tijd om de buitenlandse schenkingsakte in België ter registratie te kunnen aanbieden.

Het wetsvoorstel nr. 1357 werd op 26 november 2020 unaniem goedgekeurd door de Kamer en is dus klaar om aan de Koning ter bekrachtiging en afkondiging te worden voorgelegd.

Inwerkingtreding uitgesteld naar 15 december 2020

Zowel de datum van inwerkingtreding van het wetsvoorstel nr. 1357 als van het voorstel van bijzondere wet nr. 1635 werd met goedkeuring van de Kamer gewijzigd naar 15 december 2020.

Merk op dat er aanvankelijk ook een amendement was ingediend om de registratieplicht te laten ingaan de eerste dag van de maand die volgt na het verstrijken van de termijn van tien dagen te rekenen vanaf de dag na publicatie van het voorstel in het Belgisch Staatsblad. Hoewel deze methode van inwerkingtreding door de Raad van State wordt aangeraden (aldus de verantwoording bij dit amendement), werd dit amendement verworpen.

Circulaire in het vooruitzicht

Tijdens de bespreking in plenaire vergadering op 26 november 2020, werd opgemerkt dat er wellicht een circulaire zal volgen om het begrip “notaris” te verduidelijken. Een schenkingsakte wordt immers niet in alle landen verleden voor een notaris. Volgens een strikte lezing van het wetsvoorstel moet het gaan over een “notariële” schenkingsakte, wat betekent dat een schenkingsakte verleden voor iemand met een andere hoedanigheid dan notaris, niet onder de nieuwe registratieverplichting valt. Tijdens de plenaire vergadering heeft men aangegeven dergelijke scheeftrekking te willen vermijden en daarom een circulaire te zullen uitvaardigen. De evolutie om een dergelijk cruciaal begrip buiten de wettekst om te definiëren, lijkt bedenkelijk in de mate dit aanleiding zou geven tot een verruiming van de tekst: de vraag is of een dergelijke werkwijze al dan niet in strijd is met het legaliteitsbeginsel.